Social Icons

Chủ Nhật, 15 tháng 12, 2013

TẠO HÌNH CẰM NHỌN VÀ KÉO DÀI CẰM TRÊN BỆNH NHÂN CÓ KHUÔN MẶT VUÔNG NGẮN

TẠO HÌNH CẰM NHỌN VÀ KÉO DÀI CẰM
TRÊN BỆNH NHÂN CÓ KHUÔN MẶT VUÔNG NGẮN
Theo quan điểm Á đông người phụ nữ có khuôn mặt vuông với góc hàm to, xương gò má cao không được cho là đẹp vì nó tạo nên vẻ gồ ghề, góc cạnh thể hiện vẻ nam tính. Vẻ đẹp của người phụ nữ Á đông thường gắn liền với khuôn mặt trái xoan, hoặc V line với những đường cong tự nhiên, mềm mại, nữ tính thể hiện vẻ hiền lành, phúc hậu. Chính vì vậy mà trong thời gian gần đây rất nhiều phụ nữ không may mắn có khuôn mặt vuông thường tìm đến phẫu thuật để thay đổi hình dạng khuôn mặt như mong ước. Và cũng chính từ những nhu cầu đó, đã có rất nhiều phương pháp phẫu thuật chỉnh hình khuôn mặt ra đời như: hạ xương gò má caochỉnh hình trán dồ, cắt góc hàm và tạo hình cằm, để tạo nên những khuôn mặt dạng trái xoan, V line phù hợp với nét đẹp của người phụ nữ Á đông.
Trong tất cả những phương pháp phẫu thuật chỉnh hình khuôn mặt như trên, tạo hình thu nhỏ cằm, tạo hình cằm nhọn, cằm dài là một trong những phẫu thuật đóng vai trò rất quan trọng, không thể thiếu trong tạo hình khuôn mặt trái xoan hoặc V line.
Những trường hợp phẫu thuật chỉnh hình khuôn mặt vuông bằng phương pháp cắt gồ góc hàm mà không quan tâm tới tạo hình cằm thường không mang lại kết quả thẩm mỹ hoàn hảo, nhất là đối với những người phụ nữ có cằm to. Chính vì vậy mà phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, cằm dài bằng phương pháp cắt trượt xương, cắt xương lồi cằm thường được kết hợp trong phẫu thuật cắt góc hàm để tạo hình gương mặt trái xoan, V line.
Đối với những phụ nữ mong muốn vẻ đẹp khuôn mặt thật hoàn hảo, phẫu thuật viên phải luôn ghi nhớ đến chiều cao của khuôn mặt, vì nó đóng một vai trò cực kỳ quan trọng tạo nên sự cân xứng cho ba tầng mặt, nhất là đối với những phụ nữ có khuôn mặt ngắn mà cằm lại to. Những trường hợp này nếu chỉ phẫu thuật thu nhỏ cằm và cắt xương lồi cằm thường không đủ để tạo nên một khuôn mặt V line hoàn hảo, mà phải tính đến tăng chiều cao của khuôn mặt bằng cách kéo dài cằm. Chính vì vậy mà trong bài này chúng tôi mô tả một phương pháp thu nhỏ tạo hình cằm nhọn kết hợp kéo dài cằm đối với những trường hợp có khuôn mặt vuông, ngắn mà cằm lại to.
Mặt dù phẫu thuật chỉnh hàm cũng thường được áp dụng để tăng chiều cao của mặt, tuy nhiên một số người lại e ngại phương pháp này vì đây là loại phẫu thuật tương đối lớn.
Phẫu thuật kéo dài cằm thường đòi hỏi phải ghép xương đối với những trường hợp cần kéo dài nhiều, tuy nhiên ghép xương cũng có nhiều bất lợi như: kỹ thuật tương đối khó, biến chứng vùng cho xương, và xương ghép có thể bị tiêu. Trong bài này chúng tôi mô tả một phương pháp kéo dài cằm mới bằng đường cắt xương dạng chữ T kết hợp thu nhỏ cằm và lấy xương ghép từ phẫu thuật cắt góc hàm nên có rất nhiều ưu điểm.

Phương pháp phẫu thuật tạo hình cằm nhọn và kéo dài cằm

  • Bệnh nhân được phẫu thuật dưới gây mê nội khí quản
  • Sử dụng đường rạch trong miệng không để lại sẹo ngoài
  • Bóc tách dưới màng xương bộc lộ xương vùng cằm
  • Thực hiện đường cắt xương bằng cưa lược giống như hình vẽ
  • Sử dụng xương ghép từ góc hàm trong kỹ thuật kéo dài cằm
  • Cố định xương bằng hệ thống nẹp vít
  • Khâu đóng niệm mạc bằng chỉ tiêu
phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 1: Kỹ thuật tạo hình cằm nhọn và kéo dài cằm

Các ca lâm sàng tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt V line, trái xoan

  • Ca lâm sàng phẫu thuật tạo hình cằm nhọn 1 

phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 2: Trước khi phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line
phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 3: 6 tháng sau khi phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line
phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 4: Ảnh X- quang trước và sau phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line
  • Ca lâm sàng phẫu thuật tạo hình cằm nhọn 2

phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 4: Trước khi phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tao hình khuôn mặt trái xoan, V line
phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 6: 6 tháng sau khi phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line
phau-thuat-tao-hinh-cam-nhon
Hình 7: Ảnh X- quang trước và sau khi phẫu thuật tạo hình cằm nhọn, dài trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line
Trước khi phẫu thuật thu nhỏ tầng mặt dưới trong tạo hình khuôn mặt trái xoan cần phải chú ý những điểm sau.
Thứ nhất: cắt góc hàm là một trong những phẫu thuật được áp dụng phổ biến nhất trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line, và nhiều phẫu thuật viên xem phương pháp này là lựa chọn đầu tiên. Tuy nhiên, nếu phương pháp này được áp dụng không đúng sẽ không mang lại kết quả thẩm mỹ hoàn hảo khi nhìn từ phía trước. Hơn nữa phẫu thuật cắt góc hàm đơn thuần không đúng có thể tạo ra đường cong không tự nhiên khi nhìn từ phía bên. Chính vì vậy mà phẫu thuật tạo hình cằm phải được xem là một phần rất quan trọng trong tạo hình khuôn mặt trái xoan, V line. Trong thời gian gần đây có rất nhiều phương pháp tạo hình vùng cằm được áp dụng trong chỉnh hình khuôn mặt nhằm mang lại kết quả thẩm mỹ hoàn hảo như: cắt bờ dưới xương hàm dưới vùng cằm, cắt xương lồi cằm, cắt mảnh xương trung tâm tạo hình cằm nhọn kết hợp với cắt xương góc hàm.
Điểm quan trọng thứ hai là phải tính đến sự cân xứng của ba tầng mặt. Đối với những người phụ nữ có khuôn mặt ngắn nhưng tầng mặt dưới rộng, thường tỉ lệ chiều cao/chiều rộng mặt tương đối nhỏ hơn. Điều này đồng nghĩa với việc nhìn khuôn mặt có vẻ to hơn bình thường. Đối với những trường hợp này nếu chỉ phẫu thuật đơn thuần làm giảm chiều rộng khuôn mặt sẽ không mang lại kết quả thẩm mỹ như mong muốn, mà phải kết hợp phương pháp thu nhỏ và kéo dài cằm mới mang lại kết quả thẩm mỹ hoàn hảo được.
Một ưu điểm khác nữa của phương pháp thu nhỏ và kéo dài cằm này chính là không tạo ra sự mất liên tục bờ dưới xương hàm dưới nên tạo ra được những đường cong mềm mại, tự nhiên.
  
 Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh

Thứ Tư, 11 tháng 12, 2013

PHẪU THUẬT TẠO HÌNH KHUÔN MẶT V LINE

PHẪU THUẬT TẠO HÌNH KHUÔN MẶT V LINE
Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line là phẫu thuật cắt xương hàm dưới, bao gồm phẫu thuật cắt phần gồ, góc cạnh vùng góc hàm, kết hợp làm cho cằm trở nên nhọn hơn. Kết quả tạo nên khuôn mặt có dạng chữ V, thon gọn hơn, với những đường cong tự nhiên, mềm mại thể hiện vẻ nữ tính.
Theo phẫu thuật tạo hình có thể phân chia phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line thành hai loại: Phẫu thuật tạo hình cằm nhọn với đường cắt xương dạng T và phẫu thuật xương hàm dưới với đường cắt xương bờ dưới kết hợp với tách bản ngoài.

Phương thức phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line

  • Tạo hình khuôn mặt V line bằng đường cắt xương dạng T để tạo hình cằm nhọn

Đây chính là phương pháp tạo hình cằm nhọn trong phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line, sử dụng đường cắt xương dạng T tại vùng cằm, loại bỏ mảnh xương trung tâm để thu nhỏ cằm, phần xương cằm còn lại được cố định bằng hệ thống nẹp vít.
Độ nhô ra của cằm được xác định bằng đường thẩm mỹ Ricket trong mối tương quan với đầu mũi và độ nhô của môi
Chiều dài cằm được xác định dựa vào tương quan theo chiều cao của ba tầng mặt, theo tỉ lệ chiều cao của ba tầng mặt là gần bằng nhau.
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 1: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng đường cắt xương dạng T 
  • Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng đường cắt xương bờ dưới và tách xương bản ngoài

Phẫu thuật tạo hình mặt V line bằng phương pháp này liên quan đến đường cắt xương bờ dưới xương hàm dưới từ góc hàm đến vị trí vùng cằm nhằm mục đích tăng độ dốc của xương hàm dưới để tạo nên hình dạng khuôn mặt dạng chữ V, đồng thời kết hợp tách bản ngoài xương hàm dưới để làm thon gọn khuôn mặt, tạo nên vẻ mềm mại nữ tính với những đường cong tự nhiên.
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 2: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng đường cắt xương bờ dưới và tách xương bản ngoài

Chỉ định các phương pháp phẫu thuật trong tạo hình khuôn mặt V line

1. Tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp tách bản ngoài xương hàm dưới

Được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân có khuôn mặt vuông, góc cạnh, gồ vùng góc hàm nhưng có hình dạng cằm nhọn và không bị lẹm, độ dốc bờ hàm dưới lớn (30-35 độ)
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 3: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp tách xương bản ngoài

2. Tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương bờ dưới kết hợp tách bản ngoài xương hàm dưới

Được chỉ định đối với những trường hợp bệnh nhân có khuôn mặt vuông, góc cạnh, gồ góc hàm, độ dốc bờ dưới xương hàm dưới nhỏ (0-10 độ), hình dạng cằm nhọn và không bị lẹm
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 4: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương bờ dưới và tách xương bản ngoài

3. Tạo hình khuôn mặt V line bằng đường cắt xương toàn bộ bờ dưới kết hợp tách bản ngoài

Phương pháp tạo hình khuôn mặt V line này được áp dụng cho những trường hợp bệnh nhân có khuôn mặt vuông, góc cạnh, gồ góc hàm, độ dốc xương hàm dưới bình thường nhưng hình dạng cằm hơi to khi nhìn từ phía trước.
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 5: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương toàn bộ bờ dưới kết hợp tách xương bản ngoài

4. Tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương dạng T, cắt xương bờ dưới kết hợp tách xương bản ngoài

Phương pháp tạo hình khuôn mặt V line này áp dụng cho những trường hợp bệnh nhân có khuôn mặt vuông, góc cạnh, gồ góc hàm, độ dốc xương hàm dưới nhỏ (0-10 độ), cằm to.
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 6: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương dạng T, cắt xương bờ dưới kết hợp tách xương bản ngoài
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 7: Phẫu thuật tạo hình khuôn mặt V line bằng phương pháp cắt xương dạng T, cắt xương bờ dưới kết hợp tách xương bản ngoài

Các trường hợp lâm sàng tạo hình khuôn mặt V line

phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 8: Ảnh trước và sau phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 9: Ảnh trước và sau phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 10: Ảnh trước và sau phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 11: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 12: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 13: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 14: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 15: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
phau-thuat-khuon-mat-v line
Hình 17: Ảnh trước và sau khi phẫu thuật khuôn mặt V line
Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT CHỈNH HÔ HAI HÀM (PHẦN II)

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT CHỈNH HÔ HAI HÀM

Phần II: Phẫu Thuật Chỉnh hô

Phương pháp phẫu thuật chỉnh hô

Như đã phân tích ở bài trước có nhiều yếu tố ảnh hưởng lên kế hoạch điều trị cũng như lựa chọn phương pháp điều trị chỉnh hô. Một cách cụ thể hơn việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào tình trạng lâm sàng, mong muốn của bệnh nhân, số liệu phân tích trên phim đo sọ cũng như phẫu thuật mẫu hàm. Tại Trung tâm Thẩm mỹ Lotus, chuyên gia chỉnh nha sẽ phân tích trên phim đo sọ, mẫu hàm và làm máng phẫu thuật cho phẫu thuật viên. Có sự phối hợp chặt chẽ giữa chuyên gia chỉnh nha và phẫu thuật viên sẽ mang lại kết quả tối ưu nhất. Các phương pháp phẫu thuật chỉnh hô bao gồm:
  1. Cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I
  2. Cắt chẻ dọc cành đứng xương hàm dưới BSSO
  3. Cắt nguyên khối xương ổ răng hàm trên và hàm dưới (Wassmund và Kole)
  4. Cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I và BSSO đã được mô tả chi tiết trong bài phẫu thuật chỉnh hô móm. Trong bài này tôi muốn mô tả kỹ thuật cải tiến trong phương pháp BSSO bằng cách bóc tách hoàn toàn máng cơ cắn và cắt bỏ bản phía xương tại vị trí bám cơ chân bướm trong.
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham5phau-thuat-chinh-ho-hai-ham6
Hình 2.1: Phương pháp phẫu thuật chỉnh hô BSSO cải tiến 

Phương pháp BSSO cải tiến này có hai ưu điểm:

  • Tạo sự vững ổn tốt hơn khi cố định xương hàm dưới sau khi trượt ra trước hoặc đẩy lùi ra phía sau
  • Làm cho góc hàm thon gọn hơn, mềm mại nữ tính hơn, tạo được khuôn mặt trái xoan phúc hậu hơn rất thích hợp với vẻ đẹp Á đông
  • Tạo được nguồn xương ghép nếu cần thiết.
Đối với đường cắt xương Lefort I, chúng tôi thích sử dụng cưa lắc (lưỡi cưa vuông góc 90 độ) để cắt vào vùng ranh giới bướm-hàm trước, sau đó sử dụng đục xương cong. Bằng cách này xương hàm trên được bẻ xuống dưới một cách nhẹ nhàng và ít nguy cơ biến chứng hơn
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham7phau-thuat-chinh-ho-hai-ham8phau-thuat-chinh-ho-hai-ham9
Hình 2.2: Sử dụng cưa lắc và đục xương cong để tách rời ranh giới bướm hàm 
Điều trị bệnh nhân chỉnh hô hai hàm có thể áp dụng phương pháp cắt nguyên khối xương ổ răng hai hàm đơn thuần hoặc kết hợp với cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I, cắt xương hàm dưới BSSO. Phương pháp cắt xương theo kiểu Lefort I đẩy lùi xương hàm trên có ưu điểm đối với những trường hợp xương hàm trên quá triển theo chiều đứng và nhất là đối với những trường hợp chỉnh nha thất bại.
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham10
Hình 2.3: A,B- Bệnh nhân nữ 28 bị hô hai hàm, sau khi nhổ 4 răng tiền cối chỉnh nha thất bại vì vẫn còn hô
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham11
Hình 2.4: C, D- Bệnh nhân sau phẫu thuật chỉnh hô.
Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp cắt nguyên khối xương ổ răng thường phải nhổ bốn răng tiền cối. Những trường hợp không cần thiết phải nhổ răng (có sẵn khe hở), hoặc không thể nhổ răng do đã nhổ trước đó (nhổ chỉnh nha), có thể thực hiện đường cắt an toàn giữa hai chân răng (giữa răng nanh và răng tiền cối hoặc giữa răng nanh và răng cửa bên). Hiếm khi nào chúng tôi nhổ răng vì lý do dễ thực hiện đường cắt xương, chỉ khi nào có chỉ định của chuyên gia chỉnh nha cần khoảng trống để đẩy lùi khối xương ổ răng. Trước ngày phẫu thuật bác sĩ chỉnh nha sẽ tháo mắc cài các răng cần nhổ và sáu răng cửa trước.

Phẫu thuật chỉnh hô bằng phương pháp Kole

- Gây tê niêm mạc ngách lợi hàm trên và hàm dưới bằng lidocain 2%
- Phẫu thuật xương hàm dưới trước
- Nhổ hai răng tiền cối thứ nhất (răng số 4)
- Rạch niêm mạc ngách lợi từ khoảng giữa hai răng cối lớn thứ nhất
- Lật vạt dưới màng xương cả mặt ngoài và mặt trong. Có thể bảo tồn cầu niêm mạc nướu liên tục bên trên đường cắt xương để duy trì nguồn cung cấp máu, tránh sẹo và tụt nướu răng sau này.
- Thiết kế đường cắt xương: cắt chóp răng ít nhất 5mm, thường ngang mức lỗ cằm.
- Trong trường hợp kết hợp tạo hình cằm (trượt cằm ra trước) thì đường cắt xương ngang không được quá thấp. Vì phần xương còn lại phải đủ chắc đễ cố định mảnh xương ổ phía trên và mảnh xương cằm phía dưới.
- Hệ thống cung cấp máu cho răng nanh cách chóp răng nanh 2mm, do đó đường cắt ngang bắt buộc phải cách chóp răng nanh ít nhất 2mm
- Thực hiện hai đường cắt xương đứng tương đối vuông góc với đường ngang, cách lỗ cằm ít nhất 5mm, và đảm bảo còn đủ xương quanh chân răng nanh và răng tiền cối thứ hai (ít nhất 1mm).
- Sử dụng mũi khoan tròn 3mm thực hiện đường cắt xương đứng, trong trường hợp cắt xương giữa hai chân răng (không cần nhổ răng), sử dụng mũi khoan tròn đường kính 1mm hoặc lưỡi cưa lược.
- Sử dụng lưỡi cưa lược cắt xương theo đường ngang.
- Hệ thống cung cấp máu cho mảnh xương chủ yếu là từ phía trong: từ cơ cằm lưỡi và niêm mạc nướu
- Mảnh xương được cắt rời hoàn toàn, nắn chỉnh vào đúng vị trí giống như trên mẫu hàm phẫu thuật, chú ý mảnh xương phải được đặt đúng vị trí theo chiều ngang, không được nghiêng nhiều quá làm sai góc nghiêng của trục răng cửa. Cố định mảnh xương ổ bằng hệ thống nẹp vít
Trong trường hợp kết hợp với cắt xương kiểu BSSO, thì BSSO sẽ được cắt trước nhưng không tách xương
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham12phau-thuat-chinh-ho-hai-ham13
 Hình 2.5: Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp Kole

Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp Wassmund

Gây tê niêm mạc ngách lợi hàm trên bằng lidocain 2%
Nhổ hai răng tiền cối hàm trên
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham14phau-thuat-chinh-ho-hai-ham15
 Hình 2.6: Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp Wassmund và Kole. A- Đặc điểm xương và mô mềm của bệnh nhân hô hai hàm, B- Nhổ răng tiền cối hai bên,. C- Đường cắt xương theo chiều đứng và LefortI
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham16
Hình 2.7: Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp Wassmund và Kole, D- Lật vạt dưới màng xương tạo đường hầm. 
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham
Hình 2.8: Phẫu thuật chỉnh hô theo phương pháp Wassmund và Kole, F- Mảnh xương được di chuyển lên trên và ra sau, G- Đặc điểm xương và mô mềm sau phẫu thuật 
Chúng tôi thường sử dụng vạt nuôi dưỡng từ niêm mạc khẩu cái. Lật vạt niêm mạc khẩu cái tạo đường hầm giữa hai răng đã nhổ. Chiều rộng đường hầm gấp đôi khoảng ổ răng nhổ (12mm) để tránh tình trạng xoắn vạt khi đẩy lùi mảnh xương ổ về phía sau. Phẫu thuật cắt mảnh xương ổ răng có thể được thực hiện đơn thuần hoặc kết hợp với đường cắt Lefort I. Thực hiện đường cắt Lefort I trước khi cắt mảnh xương ổ sẽ dễ dàng hơn, đường cắt ngang phải cách chóp răng nanh ít nhất 5mm. Sau khi thực hiện xong đường cắt Lefort I, thiết kế đường cắt xương ổ răng.
Chiều rộng của đường cắt xương phải được tính toán một cách cẩn thận. Những bệnh nhân hô hai hàm thường có trục răng cửa nghiêng nhiều ra trước, do đó cần phải chỉnh trục răng của trong quá trình phẫu thuật. Để làm được điều này phải thiết kế hai đường cắt xương dạng hình thang hoặc hình chêm ( đáy lớn ở phía dưới). Nếu thiết kế hai đường cắt xương song song sẽ không tạo được tiếp xúc xương tốt ở phía trên, ảnh hưởng đến sự vững ổn. Mặt khác cũng cần tránh tình trạng xoay quá mức mảnh xương vào đúng vị trí máng hướng dẫn do không loại bỏ đủ xương. Do đó, phẫu thuật viên cần phải uyển chuyển trong việc sử dụng cưa lược và mũi khoan tròn khi loại bỏ bớt xương tùy theo từng trường hợp lâm sàng cụ thể. Phải luôn nhớ giữ trục mũi khoan luôn vuông góc với cung răng hàm trên để tránh làm tổn thương chân răng.
Điều quan trọng nhất là phải bảo tồn được cuốn vạt nuôi dưỡng tối đa, không được làm tổn thương cuốn vạt.
Trong trường hợp có chỉ định cắt xương hàm trên thành ba mảnh, chỉ sử dụng một đường cắt xương giữa nếu như không cần phải nới rộng nhiều xương hàm trên, hoặc không cần xoay trục răng sau nhiều. Cũng như không cần phải cắt hai đường giữa một cách thường quy nếu như sau khi cắt một đường có thể đặt vào đúng máng hướng dẫn một cách dễ dàng.
Sau khi các mảnh xương được cắt rời và di động dễ dàng, so sánh trên mẫu hàm phẫu thuật và thử máng hướng dẫn xem vị trí răng có chính xác hay chưa. Nếu răng chưa vào đúng phải loại bỏ thêm xương gây cản trở ở những vị trí cắt xương, thường là ở mảnh xương phía trước.
Cố định từng mảnh xương vào máng hướng dẫn hàm trên cũng như hàm dưới.
Cố định tạm thời xương hàm trên trước, điều chỉnh theo chiều dọc, chiều ngang và chiều đứng để xem xét vẻ mặt bệnh nhân từ phía bên, xem tình trạng răng, đường giữa mặt, nướu răng, tương quan môi-răng.
Trong trường hợp xương hàm trên quá triển theo chiều đứng, cười lộ nướu, cần phải nén xương hàm trên ở phía trước và/hoặc cả phía sau, để thực hiện được điều này phải loại bỏ bớt xương hàm trên theo chiều đứng.
Để điều chỉnh sự phát triển quá mức xương hàm trên theo chiều dọc (chiều trước sau), ngoài việc đóng khoản hở nhổ răng giữa mảnh xương phía trước và phía sau, đôi khi còn phải đẩy thêm nguyên khối xương hàm trên ra sau. Kỹ thuật này tương đối khó khăn nhất là khi có nén xương hàm trên phía sau, do sự cản trở xương ở vị trí lồi củ và chân bướm.
phau-thuat-chinh-ho-hai-hamphau-thuat-chinh-ho-hai-hamphau-thuat-chinh-ho-hai-ham
Hình 2.9: Phẫu thuật chỉnh hô bằng phương pháp Wassmund kết hợp cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I

Chỉnh hô bằng phương pháp đẩy lùi xương hàm trên bằng đường cắt Lefort I

Trong kỹ thuật này chúng tôi thường không can thiệp vào vùng xương mảnh chân bướm vì những lý do sau: giảm nguy cơ chảy máu trong lúc phẫu thuật, giữ nguyên mảnh chân bướm làm tăng tính vững ổn khi đẩy lùi xương hàm trên về phía sau.
Khi không làm gãy mảnh chân bướm phải chú ý một số điểm sau: phải cắt mảnh xương phía sau của lồi củ xương hàm trên, nhổ răng khôn  hàm trên sẽ làm tăng khả năng đẩy lùi xương hàm trên về phía sau (đặc biệt là những trường hợp >5mm). Phương pháp này đòi hỏi loại bỏ nhiều phần xương phía sau lồi củ xương hàm trên, thậm chí là mảnh khẩu cái phía sau xương hàm trên.
Kể cả những trường hợp đẩy lùi nhiều xương hàm trên ra phía sau cũng có thể bảo tồn được động mạch khẩu cái xuống, bóc tách mạch máu một cách cẩn thận, trong trường hợp bị rách nên buộc và thắt động mạch để ngừa nguy cơ chảy máu sau phẫu thuật. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật, niêm mạc khẩu cái đủ cung cấp máu nuôi dưỡng kể cả trường hợp cắt xương hàm trên thành nhiều mảnh.
Phẫu thuật đẩy lùi xương hàm trên bằng đường cắt Lefort I là một lựa chọn khác trong phẫu thuật chỉnh hô có nhiều ưu điểm trong những trường hợp.
- Chỉnh nha không có chỉ định trong nhổ răng phía trước.
- Có thể xoay chỉnh trục răng cửa bằng đường cắt xương Lefort I hơn là bằng cách theo kiểu Wassmund.

                                           Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh

Thứ Sáu, 29 tháng 11, 2013

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT CHỈNH HÔ HAI HÀM (Phần I)

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT CHỈNH HÔ HAI HÀM

Phần I: Đánh giá bệnh nhân hô hai hàm và lên kế hoạch điều trị

Một trong những đặc điểm gây ra mất thẩm mỹ trên người Á đông là tình trạng hô hai hàm. Các phương pháp điều trị hô bao gồm chỉnh nha và phẫu thuật. Chỉnh nha thường nhổ bốn răng tiền cối rồi kéo các răng cửa vào, có thể kết hợp với phẫu thuật hoặc không. Phẫu thuật thường cắt nguyên khối xương ổ răng của sáu răng cửa trước theo kiểu Wassmund. Ở một số trường hợp có thể điều trị hô hàm trên bằng cách cắt đẩy lùi xương hàm trên theo kiểu Lefort I. Trong bài chúng tôi này  sẽ thảo luận hai vấn đề chính:
  1.  Đánh giá bệnh nhân và lên kế hoạch điều trị
  2.  Mô tả chi tiết các phương pháp phẫu thuật chỉnh hô hai hàm bao gồm cắt nguyên khối xương ổ răng trước và đẩy lùi xương hàm trên theo kiểu Lefort I

Đánh giá bệnh nhân và lên kế hoạch điều trị

Hô hai hàm là tình trạng xương-răng của cung răng hàm trên và hàm dưới nhô nhiều ra phía trước. Mô mềm xung quanh cũng nhô ra trước theo như môi trên, môi dưới. Bệnh nhân thường bị cười hở lợi nên càng gây mất thẩm mỹ hơn.
Những bệnh nhân bị hô hai hàm tìm đến điều trị thường với lý do duy nhất là cải thiện vẻ thẩm mỹ. Điều trị thường là chỉnh nha nhổ bốn răng tiền cối, kết hợp phẫu thuật trong trường hợp hô xương nhiều. Điều quan trọng là phải xác định đúng những trường hợp nào cần phải phẫu thuật, đánh giá đúng tình trạng xương, răng và mô mềm trước phẫu thuật đóng vai trò cực kỳ quan trọng cho việc chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị.
     Đánh giá mô xương gồm có: sự cân xứng của mặt, vị trí xương nền của xương hàm trên và xương hàm dưới theo chiều trước sau, sự tương xứng tỉ lệ chiều cao tầng mặt dưới
     Đánh giá mô răng bao gồm phân loại khớp cắn, tình trạng lệch lạc, độ nghiêng răng cửa
     Đánh giá mô mềm nên bao gồm tình trạng tĩnh và động: đánh giá tương quan môi-cạnh cắn răng cửa, đường cười, khoảng cách giữa môi trên và môi dưới, góc mũi môi và rãnh môi cằm.
     Đánh giá tương quan xương-răng trên phim đo sọ và phim toàn cảnh.
Mối quan tâm của bệnh nhân và thẩm mỹ là hai yếu tố quan trọng nhất khi lên kế hoạch điều trị. Đóng vai trò rất quan trọng cho sự thành công của phẫu thuật cũng như sự hài lòng của bệnh nhân.
Đối với những trường hợp hô hai hàm mà chỉ có sự sai hình xương theo chiều trước sau (hình), có thể điều trị bằng phương pháp cắt nguyên khối xương ổ theo kiểu Wassmund và nhổ răng tiền cối. Mảnh xương ổ được đẩy lùi về phía sau, hoặc chỉ nghiêng trục răng cửa hoặc kết hợp cả hai tùy theo phân tích, kế hoạch điều trị. Điều này sẽ gây ra tình trạng sai biệt theo chiều đứng giữa răng nanh và răng tiền cối, có thể điều chỉnh bằng chỉnh nha nếu sự sai biệt này nhỏ hơn 3mm, nếu lớn hơn 4mm tiềm ẩn nguy cơ về vấn đề nha chu. Có thể kết hợp tạo hình cằm cùng lúc phẫu thuật để cải thiện được vẻ thẩm mỹ tối đa.
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham
Hình 1.1: Trước và sau phẫu thuật trên bệnh nhân nữ 29 tuổi bị hô hai hàm. Bệnh nhân được phẫu thuật theo phương pháp Wassmund và Kole và tạo hình cằm
Những trường hợp hô hai hàm có kèm theo quá sản xương hàm trên theo chiều đứng, đặc trưng là tầng mặt dưới bị kéo dài, môi ngắn không che đủ răng, và nhất là cười hở lợi gây mất thẩm mỹ trầm trọng. Có thể điều trị bằng phương pháp cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I, nén xương hàm trên ở phía trước. Đường cười cũng có thể cải thiện được bằng cách nén xương hàm trên ở phía sau. Tuy nhiên trong trường hợp nén quá nhiều xương hàm trên ở phía trước sẽ làm rộng hai cánh mũi, và không thấy răng khi môi ở tư thế nghĩ, cũng như ít thấy răng khi cười làm cho bệnh nhân có vẻ già hơn
 phau-thuat-chinh-ho-hai-ham
phau-thuat-chinh-ho-hai-ham
Hình 1.2: Trước và sau phẫu thuật của bệnh nhân nam 30 tuổi bị hô hai hàm được điều trị bằng phương pháp cắt xương hàm trên thành ba mảnh theo kiểu Lefort I, cắt xương hàm dưới theo phương pháp Kole, BSSO và tạo hình cằm
      Điều quan trọng nhất là những điều mong đợi thật sự của bệnh nhân trước phẫu thuật. Phẫu thuật viên nên nói cho bệnh nhân biết những thay đổi của mô mềm sau phẫu thuật như môi trên sẽ được kéo dài hơn, làm sâu rảnh mũi môi hơn, nền cánh mũi sẽ rộng hơn. Điều quan trọng là không được đẩy lùi mảnh xương ra sau quá nhiều sẽ làm mất sự nâng đỡ cho môi trên, đặc biệt là trên những bệnh nhân lớn tuổi. Nghệ thuật ở chổ là phẫu thuật viên và bác sĩ chỉnh nha làm sao cân bằng được giữa việc đưa khối xương ổ-răng ra phía sau để chỉnh hô mà vẫn đảm bảo nét trẻ trung của bệnh nhân.
                                        Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh

 

Sample text

Sample Text