CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT CHỈNH HÔ HAI HÀM
Phần I: Đánh giá bệnh nhân hô hai hàm và lên kế hoạch điều trị
Một trong những đặc điểm gây ra mất thẩm mỹ trên người Á đông là tình trạng hô hai hàm. Các phương pháp điều trị hô bao gồm chỉnh nha và phẫu thuật. Chỉnh nha thường nhổ bốn răng tiền cối rồi kéo các răng cửa vào, có thể kết hợp với phẫu thuật hoặc không. Phẫu thuật thường cắt nguyên khối xương ổ răng của sáu răng cửa trước theo kiểu Wassmund. Ở một số trường hợp có thể điều trị hô hàm trên bằng cách cắt đẩy lùi xương hàm trên theo kiểu Lefort I. Trong bài chúng tôi này sẽ thảo luận hai vấn đề chính:
- Đánh giá bệnh nhân và lên kế hoạch điều trị
- Mô tả chi tiết các phương pháp phẫu thuật chỉnh hô hai hàm bao gồm cắt nguyên khối xương ổ răng trước và đẩy lùi xương hàm trên theo kiểu Lefort I
Đánh giá bệnh nhân và lên kế hoạch điều trị
Hô hai hàm là tình trạng xương-răng của cung răng hàm trên và hàm dưới nhô nhiều ra phía trước. Mô mềm xung quanh cũng nhô ra trước theo như môi trên, môi dưới. Bệnh nhân thường bị cười hở lợi nên càng gây mất thẩm mỹ hơn.
Những bệnh nhân bị hô hai hàm tìm đến điều trị thường với lý do duy nhất là cải thiện vẻ thẩm mỹ. Điều trị thường là chỉnh nha nhổ bốn răng tiền cối, kết hợp phẫu thuật trong trường hợp hô xương nhiều. Điều quan trọng là phải xác định đúng những trường hợp nào cần phải phẫu thuật, đánh giá đúng tình trạng xương, răng và mô mềm trước phẫu thuật đóng vai trò cực kỳ quan trọng cho việc chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị.
Đánh giá mô xương gồm có: sự cân xứng của mặt, vị trí xương nền của xương hàm trên và xương hàm dưới theo chiều trước sau, sự tương xứng tỉ lệ chiều cao tầng mặt dưới
Đánh giá mô răng bao gồm phân loại khớp cắn, tình trạng lệch lạc, độ nghiêng răng cửa
Đánh giá mô mềm nên bao gồm tình trạng tĩnh và động: đánh giá tương quan môi-cạnh cắn răng cửa, đường cười, khoảng cách giữa môi trên và môi dưới, góc mũi môi và rãnh môi cằm.
Đánh giá tương quan xương-răng trên phim đo sọ và phim toàn cảnh.
Mối quan tâm của bệnh nhân và thẩm mỹ là hai yếu tố quan trọng nhất khi lên kế hoạch điều trị. Đóng vai trò rất quan trọng cho sự thành công của phẫu thuật cũng như sự hài lòng của bệnh nhân.
Đối với những trường hợp hô hai hàm mà chỉ có sự sai hình xương theo chiều trước sau (hình), có thể điều trị bằng phương pháp cắt nguyên khối xương ổ theo kiểu Wassmund và nhổ răng tiền cối. Mảnh xương ổ được đẩy lùi về phía sau, hoặc chỉ nghiêng trục răng cửa hoặc kết hợp cả hai tùy theo phân tích, kế hoạch điều trị. Điều này sẽ gây ra tình trạng sai biệt theo chiều đứng giữa răng nanh và răng tiền cối, có thể điều chỉnh bằng chỉnh nha nếu sự sai biệt này nhỏ hơn 3mm, nếu lớn hơn 4mm tiềm ẩn nguy cơ về vấn đề nha chu. Có thể kết hợp tạo hình cằm cùng lúc phẫu thuật để cải thiện được vẻ thẩm mỹ tối đa.
Hình 1.1: Trước và sau phẫu thuật trên bệnh nhân nữ 29 tuổi bị hô hai hàm. Bệnh nhân được phẫu thuật theo phương pháp Wassmund và Kole và tạo hình cằm
Những trường hợp hô hai hàm có kèm theo quá sản xương hàm trên theo chiều đứng, đặc trưng là tầng mặt dưới bị kéo dài, môi ngắn không che đủ răng, và nhất là cười hở lợi gây mất thẩm mỹ trầm trọng. Có thể điều trị bằng phương pháp cắt xương hàm trên theo kiểu Lefort I, nén xương hàm trên ở phía trước. Đường cười cũng có thể cải thiện được bằng cách nén xương hàm trên ở phía sau. Tuy nhiên trong trường hợp nén quá nhiều xương hàm trên ở phía trước sẽ làm rộng hai cánh mũi, và không thấy răng khi môi ở tư thế nghĩ, cũng như ít thấy răng khi cười làm cho bệnh nhân có vẻ già hơn
Hình 1.2: Trước và sau phẫu thuật của bệnh nhân nam 30 tuổi bị hô hai hàm được điều trị bằng phương pháp cắt xương hàm trên thành ba mảnh theo kiểu Lefort I, cắt xương hàm dưới theo phương pháp Kole, BSSO và tạo hình cằm
Điều quan trọng nhất là những điều mong đợi thật sự của bệnh nhân trước phẫu thuật. Phẫu thuật viên nên nói cho bệnh nhân biết những thay đổi của mô mềm sau phẫu thuật như môi trên sẽ được kéo dài hơn, làm sâu rảnh mũi môi hơn, nền cánh mũi sẽ rộng hơn. Điều quan trọng là không được đẩy lùi mảnh xương ra sau quá nhiều sẽ làm mất sự nâng đỡ cho môi trên, đặc biệt là trên những bệnh nhân lớn tuổi. Nghệ thuật ở chổ là phẫu thuật viên và bác sĩ chỉnh nha làm sao cân bằng được giữa việc đưa khối xương ổ-răng ra phía sau để chỉnh hô mà vẫn đảm bảo nét trẻ trung của bệnh nhân.
Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét